Zajęcia nawiązują do idei ambalażu, którym posługiwał się Tadeusz Kantor. W rozumieniu tego działania twórczego pomogą uczniom: podkast przygotowany przez Ośrodek Dokumentacji Sztuki Tadeusza Kantora Cricoteka oraz zadania praktyczne dotyczące zapakowywania i opakowywania. Będzie to okazja, by zastanowić się, jakie znaczenie w sztuce ma opakowywanie, jaką rolę pełni, a także jak to zjawisko jest obecne w naszym otoczeniu.
Przestrzeń do pracy plastycnzej w grupach.
Papier pakowy/ / tkanina / agrowłóknina / sznurek / taśma papierowa / taśma klejąca (lub inne materiały do wykorzystania w pakowaniu).
Zajęcia przeprowadzić można w programie do spotkań online według poniższych wskazówek przy poszczególnych etapach:
W części MAPA SKOJARZEŃ: Do zrobienia mapy skojarzeń wykorzystaj Jambord – stwórz i udostępnij klasie tablicę na której każdy będzie mógł dopisywać własne skojarzenia.
W części NAGRANIE i DYSKUSJA, w ostatnim jej elemencie: Wykorzystaj funkcję podziału na pokoje np. Breakout Rooms na platformie Zoom i podziel klasę na mniejsze grupy, wówczas rozmowa z forum przeniesiona zostanie do pokoi.
W części OPAKOWANIE/ROZPAKOWANIE: Skorzystaj z propozycji 1. Poproś, by każdy wybrał dowolny przedmiot ze swojego otoczenia i opakował go. Opakowanie może przybrać dowolny kształt, może sugerować zawartość lub zupełnie odwrotnie. Następnie, wykorzystując funkcję Breakout Rooms, podziel grupę na pary i poleć, by uczniowie zaprezentowali i rozpakowali swoje pakunki w takich podgrupach.
Stańcie w kręgu. Poinformuj, jaki jest temat zajęć.
Zapisz dużymi literami na tablicy słowo AMBALAŻ. Poproś uczniów o to, by powiedzieli z czym kojarzy im się to słowo. Zaznacz, że chodzi o podzielenie się wrażeniami, które to słowo w nich wywołuje.
Powiedz, że znaczenie tego słowa odkryjecie odsłuchując podkastu, czyli dźwiękowej audycji internetowej, a po jego wysłuchaniu wrócicie do stworzonej mapy skojarzeń.
1. Zaproś do wspólnego posłuchania jednego z odcinków podkastu na temat sztuki Tadeusza Kantora. Jego tytuł to „Ambalaż”.
https://anchor.fm/cricoteka/episodes/Tadeusz-Kantor--Widma--Ambala-eicpok
2. Po wysłuchaniu podkastu zaproś uczniów do rozmowy o tym, czym jest ambalaż. Skonfrontujcie skojarzenia z początku lekcji z tym, czego dowiedzieliście się podczas słuchania nagrania.
3. Podaj dwa lub trzy przykłady obrazujące, jak szeroko to zjawisko może być traktowane. Na przykład: unboxing, bandażowanie ciała, okrywanie roślin na zimę (chochoły) aż po opakowanie Reichstagu przez Christo.
Poleć uczniom, aby zastanowili się nad przykładami innych ambalaży. Mogą to być zjawiska z obszaru sztuk wizualnych i działań teatralnych. A może znają je z innych obszarów życia? Poproś, by zastanowili się i podali przykłady ambalażu z najbliższego otoczenia.
4. Podziel uczniów na grupy kilkuosobowe. Poproś, by w powstałych zespołach uczniowie zastanowili się, co sprawia, że dane opakowanie jest warte uwagi. Czy estetyka? Czy materiał z którego jest wykonane? Czy zaskakująca lokalizacja? A może jeszcze coś innego ma znaczenie?
1. Niech uczniowie zostaną w zespołąch. Jako działanie praktyczne związane z ambalażem wybierz jedną z dwóch propozycji pracy:
Propozycja 1:
Poproś, by każdy wybrał dowolny przedmiot ze swoich rzeczy (tych, które ma przy sobie, np. z plecaka czy torby) i opakował go. Opakowanie może przybrać dowolny kształt, może sugerować zawartość lub zupełnie odwrotnie – decyzja należy do ucznia. Wyznacz czas na pracę. Po jego upływie poproś, by uczniowie dobrali się w pary i wymienili się pakunkami. Poproś uczniów by przyjrzeli się opakowaniu, a następnie w jednym czasie odpakowali je.
lub
Propozycja 2:
Podziel uczniów na trzyosobowe grupy. Poproś, aby każda z nich opakowała się, tworząc jedną całość (zatem uczniowie będą stanowić część kompozycji – ambalażu). Mogą korzystać z przygotowanych przez Ciebie materiałów. Opakowanie może przybrać dowolny kształt, zasłaniać lub odsłaniać fragmenty w zależności od koncepcji.
2. Poproś, by na etapie planowania opakowania uczniowie wzięli pod uwagę sposób rozpakowywania i zaplanowali takie działanie (każda grupa zostanie rozpakowana – pierwsza przez Ciebie, a potem każdy „odpakowany” zespół będzie rozpakowywał kolejną grupę.
2. Gdy już wszyscy zakończą pracę zapowiedz, że każdy z pakunków zostanie teraz odpakowany. Pierwszą grupę rozpakuj Ty, kolejną – odpakowany zespół.. Możesz również udokumentować fotograficznie wszystkie grupowe prace (lub cały proces odpakowywania w formie wideo), a następnie na ich podstawie rozpocząć rozmowę o wrażeniach.
3. Na zakończenie tego ćwiczenia porozmawiaj z uczniami o tym, jak czuli się podczas wykonywania ćwiczenia i co było ciekawsze– zapakowywanie czy odpakowywanie? A może bycie zapakowanym?
1. Podsumujcie zajęcia. W rozmowie możesz posłużyć się następującymi pytaniami:
-czy często zapakowujemy/odpakowujemy przedmioty?
-czemu służy opakowanie? Jaka jest jego rola?
-czy opakowywanie związane jest z zakrywaniem, czy raczej z odsłanianiem tego co jest w środku?
2. Na zakończenie poproś, aby każdy uczeń dokończył zdanie: „Ambalaż jest dla mnie….”
