Zajęcia stwarzają uczniom okazję do tego, by krytycznie przyjrzeć się popkulturowym dziełom, które znają. Podczas lekcji będą się przyglądać bohaterom wybranych przez siebie książek, filmów czy seriali i zastanowić się nad tym, w jaki sposób funkcjonują w nich kategorie dobra i zła. To też okazja do przypomnienia językowego zagadnienia antonimu.
Tradycyjny układ ławek. W części zajęć korytarz lub podwórko szkolne.
Blok, przybory do rysowania:kredki, pisaki, pastele, nozyczki taśma klejaca, komórka, wycinki z gazet z postaciami (ważne, aby były widoczne całe postaci).
Aby poprowadzić zajęcia online:
- W etapach „Spacer po sens słowa", „Co to jest dobro?", „I dobry, i zły", podziel uczniów na pary (za każdym razem inne), korzystając z opcji Breakout Rooms (ustal liczbę osób w pokoju na dwie i wskaż czas na pracę).
- W etapie „Portret bohatera" niech każdy pracuje indywidualnie. Zamiast własnego zdjęcia uczeń może w tym etapie wykorzystać zdjęcia wycięte z gazet i połączyć je z rysunkiem bohatera. W podsumowaniu tego etapy ponownie utwórz pary, które opowiedzą sobie o stworzonych postaciach.
Rozdaj uczniom hasła (możesz je zapisać na samoprzylepnym papierze). Liste znajdziesz w załączniku. To przymiotniki opisujące różnego rodzaju dobra pozytywne cechy (np. łagodny, odważny, cierpliwy, tolerancyjny).
Niech każdy uczeń przyklei sobie nalepkę w widocznym miejscu na ubraniu i zacznie spacerować po sali. Powiedz uczniom, żeby zastanowili się nad tym, jak rozumieją słowo ze swojej nalepki. W jakich sytuacjach spotkali się z tym słowem?
Poleć, aby na Twój znak uczniowie zatrzymali się
i znaleźli parę. Zadaniem każdej osoby w parze jest wypowiedzenie słowa z nalepki w takich sposób, aby tonem głosu, rytmem, głośnością oddali charakter tego słowa. Zadaniem drugiej osoby jest poszukanie antonimu usłyszanego słowa i wypowiedzenie go w sposób, który podkreśli jego charakter. Spytaj uczniów, czy rozumieją słowo antonim, jeśli nie, pokaż na przykładzie jego znaczenie (ciepły/zimny). Niech uczniowie zajmą się kolejno oboma słowami, które mają w parze. Następnie poproś uczniów, aby w parach porozmawiali o obu słowach, o tym, jak je rozumieją.
Powiedz uczniom, że w tym ćwiczeniu zajmą się nową parą antonimów – hasłami „dobro" i „zło". Ich inspiracją będzie starożytny filozof Platon. Wyjaśnij, że Platon zabierał swoich uczniów na spacer, podczas którego wspólnie rozmyślali nad naturą dobra i zła. Niech dobiorą się w nowe pary. Daj uczniom chwilę na spacery w duetach, podczas których zastanowią się, czym jest według nich dobro, a czym zło. Jeśli możecie, wyjdźcie na dwór.
Po 5 minutach zbierz uczniów w jednym miejscu i powiedz im o przebiegu dalszej pracy.
1. Zostańcie w tych samych parach. Poszukajcie książki, komiksu, filmu lub serialu, który znacie oboje i zastanówcie się, którzy bohaterowie reprezentują w nim dobro i zło. Porozmawiajcie o tym, jakie są te dwie postaci. Porozmawiajcie, jak każda osoba w parze widzi tych bohaterów w kontekście pojęć dobra i zła. Wróćcie do klasy i podsumujcie rozmowę na forum.
2. Poproś, aby wszystkie pary podzieliły się refleksjami z przeprowadzonych dotąd rozmów. Jak rozumiecie pojęcie dobra i zła? Zastanówcie się wspólnie, jaka wizja dobra i zła pojawia się w omawianych przez Was dziełach. Czy postaci, o których rozmawialiście, są zawsze złe do szpiku kości albo dobre w 100%?
1. Wróćcie do historii, o której rozmawialiście podczas spaceru. Zastanówcie się, czy są w niej bohaterowie, których trudno jednoznacznie określić jako dobrych lub złych. Jakie cechy się w nich zderzają? Wybierzcie jedną niejednoznaczną postać do dalszej pracy. (Na tym etapie uczniowie mogą też zdecydować, że przyjrzą się innej historii).
2. Powiedz uczniom, że ich zadaniem będzie przygotowanie portretu bohatera, który będzie wydobywał tę wewnętrzną złożoność bohatera. Będzie on się składał z dwóch części: jasnej i ciemnej strony. Powiedz, żeby wykonali je, łącząc dwie techniki – fotografię i rysunek. Niech każda osoba w parze zdecyduje, którą część bohatera chce sportretować (jasną czy ciemną) i jaką technikę wybierze. Zadaniem osoby, która wybierze fotografię jest przybrać pozycję ciała, która oddaje wybrane cechy bohatera (partner z pary wykonuje fotografię telefonem), a zadaniem osoby rysującej jest oddanie tych cech za pomocą rysunku.
3. Pokaż uczniom przykładowe fotografie [załącznik]. Zaznacz, że możecie podzielić ciało lub twarz bohatera zarówno w pionie (góra-dół), jak i w poziomie (prawa-lewa strona). Portret bohatera powstaje z połączenia zdjęcia w komórce z rysunkiem wykonanym na kartce.
4. Poproś pary, aby połączyły się z innym duetem i wzajemnie zaprezentowały sobie bohaterów. Niech każda para opowie, jak widzi danego bohatera. W jaki sposób miesza się w tym bohaterze dobra i złą strona? Czy jakaś strona ostatecznie bierze górę nad drugą? Z jakiego powodu?
Na forum porozmawiajcie o tym, czy postaci, historie i sytuacje, o których rozmawialiście, mają coś wspólnego z realnym życiem. Jak oglądane i czytane przez nas historie wpływają na nasze postrzeganie dobra i zła?
