Konspekt zajęć pozwala podjąć z uczniami temat roli kobiet. Podczas zajęć uczniowie pracują z kilkoma reportażami prasowymi, przyglądając się ukazanym w nich obrazom kobiet. Te teksty są dla uczniów podstawą do tworzenia własnych monologów postaci o przełamywaniu stereotypów na temat kobiet. Zajęcia można poprowadzić jako godzinę wychowawczą dotyczącą roli kobiet lub wykorzystać w dłuższej pracy z kołem teatralnym.
Poproś uczniów, żeby na zajęcia przynieśli po jednym przedmiocie, który kojarzy im się z rolą kobiety.
Przestrzeń pozwalająca na pracę w grupach i prezentację pokazów.
Flamastry, kartki. Brystol. Przedmioty przyniesione przez grupę na zajęcia z domu [zobacz: Zadanie dla ucznia].
Aby zrealizować ten scenariusz w wersji zdalnej, podziel uczniów na pięć grup i każdej prześlij jeden reportaż do lektury. Zajęcia przeprowadź na platformie, która umożliwia uczniom pracę w zespołach (np. Zoom). Podczas spotkania zaproponuj uczniom dwa etapy:
1. Podziel uczniów na grupy (w aplikacji Zoom umożliwia to opcja Breakout Rooms w menu na dole okna - po jej wybraniu można określić liczebność zespołów i czas pracy w grupach). Poproś, by członkowie zespołów zastanowili się wspólnie, co charakteryzuje bohaterkę, o której przeczytali w reportażu. Czy ich zdaniem ta osoba przełamuje jakieś stereotypy na temat kobiet? Jakie? Zbierzcie te stereotypy po powrocie na forum.
2. Poproś, by młodzież w tych samych grupach przygotowała monolog swojej bohaterki, w którym opowiada ona o swoim życiu. W monologu może odnosić się do stereotypu, który przełamuje. Daj na to 15 minut. Po tym czasie wróćcie do głównego pokoju i niech każda grupa zaprezentuje monolog. Nie wyznaczaj kolejności, poproś, żeby grupa zrobiła to spontanicznie – w ten sposób stworzycie słuchowisko/performance o kobietach. Nie omawiajcie każdego wystąpienia, zróbcie to po wszystkich monologach.
Poproś grupę, żeby usiadła w kręgu. Niech każdy położy swój przedmiot na środku. Potraktujcie je jak instalację artystyczną czy galerię przedmiotów. Przyjrzyjcie się jej. Uczniowie mogą podejść bliżej, dotknąć eksponatów. Następnie zastanówcie się wspólnie, co te wszystkie obiekty jako całość mówią o roli kobiety? Jaki obraz kobiety się z nich wyłania? Spróbujcie nazwać tę instalację.
Rozdaj uczniom załączone teksty reportaży. Każdej osobie losowo przydziel jeden tekst. Poproś, żeby przeczytali otrzymany materiał.
Podziel klasę na dwójki tak, żeby w każdej parze były osoby, które czytały inne reportaże. Poproś, aby osoby opowiedziały sobie o reportażach, które czytały.
Podziel uczniów i uczennice na pięcio-sześcioosobowe grupy złożone z osób, które czytały ten sam reportaż. Niech zapiszą na brystolu, co charakteryzuje bohaterkę, o której przeczytali w reportażu. Następnie poproś zespoły o zastanowienie się, jaka rola kobiety wyłania się z przeczytanego reportażu. Mogą to być luźne skojarzenia, opinie, przemyślenia.
Uczniowie zostają w tych samych grupach. Poproś, żeby sobie przypomnieli, jaki obraz kobiety wyłonił się z pierwszego zadania z przedmiotami. Następnie niech się zastanowią, jaki stereotyp na temat kobiecości przełamuje reportaż, który przeczytali. A może jest ich więcej niż jeden? Niech je napiszą na oddzielnych kartkach.
Poproś, żeby każda grupa wybrała po jednym stereotypie, który zapisała na kartkach. Inspirując się nim, niech napiszą monolog kobiety/kobiet z przeczytanego reportażu, w którym wyraźnie odnosi się ona to tego stereotypu, opowiada o swoim życiu, a zarazem pokazuje, jak ten sposób przełamywała stereotyp. Niech zrobią to tak, jakby pisali rolę dla postaci w teatrze, którą trzeba odegrać. Mogą skorzystać z formuły:
Wydawało się, że…, ale udowodniłam…
Nikt się nie spodziewał/nie wierzył, że to zrobię, ale…
Wszyscy myśleli, że…, ale pokazałam, że…
1. Niech każda grupa przygotuje formę sceniczną swojego monologu, wykorzystując przedmioty, które przynieśli jej członkowie. Przedmioty mogą zostać wykorzystane w sposób ironiczny, mogą też stanowić element scenografii. Monolog może zaprezentować cała grupa lub jedna osoba – pozostałe osoby z grupy mogą być reżyserami.
2. Zaproś zespoły do prezentacji. Po każdej scence krótko omówcie to, co zobaczyliście. Zastanówcie się również, czy w waszych scenkach powieliliście stereotypy, czy je przełamaliście? Co myślicie o przyniesionych przedmiotach – czy zmieniły swoje znaczenie w ostatnim zadaniu?
Poproś, żeby każda osoba powiedziała jedno zdanie na temat tego, jak jej się pracowało teatralnie z reportażem
Monika Bobako, „Gender po algiersku”, Codziennik Feministyczny, [Le Monde Dipolmatique. Edycja polska nr 9 (127) wrzesień 2016].
Paulina Reiter, „Pierwsza dookoła świata", Wysokie Obcasy, 2019.
Ewa Kaleta, „Ja bym radziła rodzić...", Duży Format, 2016.
Paula Szewczyk, „Mówcie mi Emi", Wysokie Obcasy, 2020.
Justyna Kopińska, „Bo to tylko kobiety były", Duży Format, 2016.
