Dbanie o to, co wspólne

1. Rozgrzewka 5 min.

Zacznij od małej rozgrzewki, która pozwoli uczennicom i uczniom się rozruszać. Poproś ich, aby chodzili swobodnie po sali. Niech wezmą kilka głębokich wdechów i wydechów, poczują ziemię pod stopami, zapach powietrza, wsłuchają się w dźwięki – wprowadź ich w stan bycia tu i teraz.

2. Budujemy maszynę 15 min.

Zapowiedz, że tematem dzisiejszej pracy jest dbanie o przestrzeń publiczną, a pierwszym zadaniem będzie zabawa we wspólne tworzenie różnych miejsc. Podziel klasę na dwie grupy – działających i obserwatorów. Zaproponuj pierwszą przestrzeń – np. park. Poproś, żeby osoba, która jest gotowa, weszła do kręgu i stworzyła pomnik ze swojego ciała przedstawiający wybrany przez nią element parku (może to być człowiek, przedmiot, budynek, roślina, zwierzę). Niech pozostali działający uważnie obserwują scenę i dołączają wtedy, kiedy poczują się gotowi. Niech to będzie spontaniczne i płynne działanie – opierające się na pierwszych skojarzeniach. Kiedy cała grupa zbuduje obraz, poproś o dodanie dźwięku i ruchu.

Następnie zwróć się do obserwatorów z pytaniami: co zobaczyli? Jaka to przestrzeń? Dla kogo? Jak by się w niej czuli?

Działając według tego samego schematu, stwórzcie kilka obrazów (np. ulicę, plac – w zależności od tego, o jakich miejscach chcesz rozmawiać z klasą). Niech grupy obserwatorów i działających zamieniają się rolami.

3. Burza mózgów 10 min.

Zaproś klasę do kręgu i zróbcie burzę mózgów. Zapytaj, do kogo należy przestrzeń publiczna i kto o nią dba. Mówiąc o przestrzeni publicznej, odwołuj się do miejsc, które stworzyliście w poprzednim zadaniu – np. parku, ulicy, placu.

4. Jak dbamy? 45 min.

Zapowiedz, że na tym etapie będziecie pracować w grupach i zastanowicie się, co to znaczy dbać o przestrzeń za bardzo lub za mało.

Etap I

Podziel klasę na parzystą liczbę grup. Niech każda z nich znajdzie sobie miejsce, w którym będzie pracować. Przydziel zespołom różne przestrzenie publiczne (z poprzednich ćwiczeń) w taki sposób, aby do każdej były przyporządkowane dwie ekipy: jedna grupa zajmie się hasłem „dbać za bardzo”, a druga hasłem „dbać za mało”. Daj czas na dyskusje wokół tego zagadnienia (zasugeruj, że można robić notatki), a następnie poproś o przygotowanie scenki, która zaprezentuje, co to znaczy dbać o daną przestrzeń za bardzo lub za mało. W ten sposób do każdej przestrzeni powstaną dwie scenki.

Etap II

Poproś grupy o zaprezentowanie scenek i wspólnie je omówcie. Po każdej prezentacji dwóch grup pracujących nad tym samym miejscem, krótko przedyskutujcie, jak widzą własną odpowiedzialność za przedstawioną przestrzeń jako jej użytkownicy, co mogą i chcą dla niej zrobić.

5. Rozmowa podsumowująca 15 min.

Na koniec zapytaj uczniów, czy ktoś chciałby się podzielić swoimi przemyśleniami po zakończonej pracy. Podziękujcie sobie za wspólne działanie.