„Wesele" w oczach uczniów – poszukiwanie wątków do analizy

Scenariusz może zostać wykorzystany przez szkolną grupę teatralną nad wspólnym tworzeniem adaptacji scenicznej tekstu literackiego. Zaproponowane powyżej ćwiczenia mogą być wstępem do pracy nad szkolną próbą wystawienia „Wesela" lub wariacji na jego temat.

1. Mood board – wizualna (i nie tylko) mapa skojarzeń 15 min.

Mood board to tablica z obrazami, zdjęciami, wzorami, kolorami, fragmentami tekstu, które kojarzą się z danym zagadnieniem.

Rozdaj uczniom i uczennicom arkusze papieru, przygotuj bogaty, różnorodny zbiór materiałów wizualnych, oraz możliwość wydrukowania fragmentów dramatu „Wesele" (możesz przygotować kilka egzemplarzy tekstu, by uczniowie mogli przepisać wybrane fragmenty, jeśli będą mieli taką potrzebę). Wyjaśnij, czym jest mood board i poproś, aby każdy przygotował swoją tablicę, na której umieści wszelkie skojarzenia, odczucia, emocje, które pojawiły się po przeczytaniu dramatu. Na arkuszach mogą się znaleźć dowolnie wybrane zdjęcia, teksty, także te z dramatu.

Można wyklejać, zapisywać, dorysowywać. Niech to będzie wizualna mapa myśli po lekturze. Zachęć uczniów i uczennice do odważnych działań.

2. Galeria 15 min.

Podziel uczniów na małe (pary lub trójki) zespoły i poproś, by pokazali sobie nawzajem efekty swojej pracy i je omówili. Zasugeruj, by zwrócili i zwróciły uwagę na: różnice i podobieństwa w skojarzeniach, środki wyrazu, które zostały wykorzystane do przygotowania kolażu. Niech porozmawiająo tym, dlaczego akurat takie elementy się pojawiły? Zadbaj, by każda osoba w zespole miała czas by opowiedzieć o swojej pracy i przeanalizować pracę kolegi lub koleżanki.

 

Następnie poproś wszystkie osoby o umieszczenie swoich prac w różnych przestrzeniach sali, przespacerujcie się po tak przygotowanej galerii sztuki. Zachęć uczniów i uczennice, by przyjrzeli się pracom, które nie były omawiane w ich mniejszych zespołach.

 

3. Niedokończone zdanie 15 min.

Po zakończonym spacerze w galerii sztuki rozdaj uczniom i uczennicom białe kartki. Poproś, żeby jeszcze raz przyjrzeli się wykonanej przez siebie tablicy i zastanowili, co jest jej głównym tematem, dominującym motywem. Po chwili poproś, by każdy dokończył i zapisał zdanie: „Wesele Wyspiańskiego według mnie jest o…."

Zgromadźcie je w jednym miejscu i spróbujcie wspólnie pogrupować. Sprawdźcie, czy i które wątki się powtarzają lub są do siebie zbliżone. Być może uczniowie i uczennice będą mieli do siebie nawzajem jakieś pytania - daj im na nie przestrzeń. Krótko podyskutujcie o tym, co widać na ścianie.

 

4. Wybór wątków do analizy 35 min.

1. Burza mózgów (5-7 min)

Ponownie podziel klasę na kilka zespołów (po trzy-cztery osoby).

Poproś, by każda grupa na podstawie wcześniejszego zadania z niedokończonymi zdaniami wybrała najciekawszy dla siebie wątek,  który chciałaby poddać analizie w dalszej części lekcji. Do tej pracy grupy mogą wykorzystać również przygotowane wcześniej mood boardy, które mogą posłużyć za wizualny notatnik. Zaproponuj, by wybór tematu nastąpił, po krótkiej dyskusji w grupie, podczas której każdy będzie mógł przedstawić, jaki temat w dramacie najbardziej go interesuje.

 

2. Praca z tekstem (10-15 min)

Kiedy grupy zdecydują się na konkretny temat, rozdaj im kartki z następującymi pytaniami (kartki A4 – jedno pytanie na każdej kartce, zostaw miejsce na napisanie odpowiedzi):

- Które postaci z dramatu są zaangażowane w wybrany przez Was temat? Wokół której z nich jest on skoncentrowany najsilniej?

- Jaki stosunek do wybranego tematu mają poszczególne postaci z dramatu, dla kogo ten temat jest ważny, komu jest obojętny, kogo sprawa denerwuje itp.?

- Jakie emocje ten temat wywołuje w postaciach?

- Jakie wydarzenia podczas całego wesela są związane z tym tematem? Które scena jest kluczowa dla tego tematu?

- Z jakimi kwestiami (innymi tematami) wybrany przez was wątek jest  powiązany?

Poproś uczniów i uczennice, by odpowiedzieli na powyższe pytania oraz by poparli swoje odpowiedzi konkretnymi fragmentami dramatu (być może do kilku pytań będzie pasował ten sam fragment).

Następnie niech uczniowie zdecydują, który ze znalezionych fragmentów najlepiej przedstawia wybrany temat.

 

3. Prezentacja wybranych fragmentów tekstu (15-17 min)

Poproś każdą z grup o zaprezentowanie efektów swoich poszukiwań według następującego porządku. Spróbujcie sobie wyobrazić, że prezentujecie swoje poszukiwania krytyczno-literackie np. na konferencji dotyczącej twórczości Wyspiańskiego:

1. „Wesele" S. Wyspiańskiego to dramat o …, ponieważ (przytoczcie kilka 2-3 wnioski/argumenty z waszych rozmów w grupach).
2. O czym może świadczyć przytoczony fragment (czytanie fragmentu dramatu):…

Daj uczniom i uczennicom chwilę na zapoznanie się ze strukturą prezentacji i kilka minut na przygotowanie prezentacji.

5. Podsumowanie 5 min.

Podyskutujcie na forum o wykonanej przed chwilą pracy, co było w niej dla uczniów i uczennic najbardziej inspirujące? Który z omówionych wątków jest dla klasy najciekawszy? Dlaczego?