Poetycka mapa szkoły

1. Badacze przedmiotów 10 min.

Poproś uczniów by rozeszli się w przestrzeni szkoły, uważnie rozejrzeli się wokół siebie i wybrali z miejsce lub obiekt, które ich najbardziej ciekawi. Niech uważnie mu się przyjrzą, zauważą jak najwięcej szczegółów. Następnie poproś uczniów o dobranie się w pary. Pary wybierają się do obu miejsc/obiektów i badają wybrane przez siebie rzeczy za pomocą zmysłów. Ważne jest to, by każdy zamknął oczy i zastanowił się nad fizycznymi cechami przedmiotu, ale też nad skojarzeniami (np. z jakim dźwiękiem/zapachem kojarzy się dany przedmiot/miejsce, z czym się kojarzą generowane przez niego dźwięki, czy przypomina coś w dotyku i jakie ma właściwości). Poproś, by każdy duet zabrał ze sobą dwie kartki – posłużą one do zapisywania pojawiających się sformułowań. Podczas kiedy jedna osoba bada i komentuje swój przedmiot, druga osoba w parze zapisuje na kartce wszystkie skojarzenia, następnie osoby zamieniają się rolami.

2. Szukanie środków stylistycznych 10 min.

Poproś, by uczniowie wrócili do stolików w parach i przyjrzeli się zapisanym sformułowaniom. Niech poszukają pośród nich środków stylistycznych. Niech je podkreślą i spróbują nazwać. Dla ułatwienia tej pracy możesz wcześniej wypisać (np. na tablicy) nazwy i przykłady środków stylistycznych.

Następnie każda para wybiera i zapisuje na osobnych kartkach dwie metafory, dwa porównania, trzy onomatopeje, cztery epitety (możesz też zaproponować inne środki stylistyczne – w zależności od tego, jakie chcesz utrwalić). Jeżeli okaże się, że jakiegoś środka stylistycznego brakuje, zadaniem ucznia jest stworzyć go na podstawie wypisanych haseł.

Poproś, by uczniowie dopisali na dole strony ze stworzonymi środkami stylistycznymi, jakiego miejsca/obiektu w szkole one dotyczą (ewentualnie: jak tam dotrzeć) – tak, by inne osoby mogły go zlokalizować – niech przylepią swoją kartkę do ściany za pomocą taśmy malarskiej.

3. Pisanie wiersza 15 min.

Podziel klasę na kilka grup (trzy-czteroosobowych). Poproś, by spośród opisanych przez klasę wybrały jedno miejsce lub obiekt, nad którym chcą pracować na dalszym etapie i stworzyć na jego temat wiersz. Kiedy wszystkie zespoły będą już zdecydowane, poleć, by zabrały kartkę do swojego stanowiska i, wykorzystując znajdujące się na niej środki stylistyczne, stworzyły wiersz. Zaznacz, że obowiązkowe jest zastosowanie w wierszu przynajmniej dwóch pojawiających się na kartce środków. Mogą oczywiście dodawać własne. Przypomnij uczniom o nadaniu tekstowi tytułu.

4. Klasowy slam poetycki 10 min.

Zapytaj uczniów, czy wiedzą, czym jest slam poetycki – jeśli nie, wprowadź ich krótko w założenia takiego działania. Poproś, by chętni reprezentanci grup zaprezentowali przed klasą powstałe wiersze. Po każdym tekście zaproś uczniów do przyjrzenia się wprowadzonym do nich środkom stylistycznym i określenia ich funkcji w utworze. Co mówią one o wybranym miejscu/obiekcie? Do jakiej jego właściwości nawiązują i w jaki sposób?

Po zaprezentowaniu wszystkich tekstów porozmawiaj z klasą o tym, jakie miejsca/obiekty w szkole stały się tematem dla powstających tekstów. Czy spojrzenie na nie w poetycki sposób, pozwoliło uwolnić nowe spojrzenie? Czym się ono różni od codziennego patrzenia na te miejsca? Jaki obraz szkoły wyłania się z poetyckiego spojrzenia na nią – co to za miejsce?

WARIANT: W miejsce slamu możesz poprosić uczniów o przygotowanie teatralnego sposobu na zaprezentowanie wiersza w miejscu, którego on dotyczy – niech lokalizacja lub przedmiot zostaną potraktowane jako scenografia/rekwizyt. Zaznacz, że cała grupa, która przygotowała wiersz, powinna się włączyć w czytanie.