Teatralna charakterystyka bohatera

1. Postać w ruchu 10 min.

Poproś uczniów o to, by zaczęli spacerować po sali swoim neutralnym krokiem. Po chwili poleć, by wybrali jedną interesującą dla nich postać z lektury (zachęć ich, by pomyśleli nie tylko o głównym bohaterze). Od tego momentu mają się poruszać tak, jak ich zdaniem mógłby poruszać się wybrany bohater i realizować podawane przez Ciebie polecenia:

- spaceruj jak wybrana postać;

- spiesz się jak wybrana postać;

- powitaj się z kilkoma spotkanymi osobami jak wybrana postać.

Na koniec ćwiczenia zapytaj, czy udało się uczniom rozpoznać, jakie postaci wybrali ich koledzy? Co pozwalało to ustalić?

2. Pierwsze refleksje 10 min.

Poproś, by uczniowie utworzyli zespoły, w których spotkają się osoby wcielające się w pierwszym ćwiczeniu w tego samego bohatera (jeśli któryś jest szczególnie popularny, możesz utworzyć dwie mniejsze grupy).

Wariant: Jeśli zależy Ci, by uczniowie pracowali nad charakterystykami kilku konkretnych bohaterów lektury, poproś, by wylosowali kartki, na których są zapisane nazwy tych postaci i w ten sposób utwórz zespoły. Na tym etapie możesz też podzielić klasę na grupy i poprosić wszystkie zespoły o zajęcie się tym samym bohaterem.

Poproś, aby wszyscy członkowie zespołu podzielili się krótko swoim pierwszym skojarzeniem z tą postacią.

Wariant: Jeśli masz więcej czasu, poproś uczniów, by każdy indywidualnie narysował symboliczny portret wybranego/wylosowanego bohatera. Następnie niech uczniowie w grupach omówią i porównają przygotowane wizerunki postaci.

3. Zbieranie materiału scenicznego 20 min.

Co kilka minut podawaj grupom kolejne polecenia do pracy (dopasuj czas do wymogów zadania):

- zastanówcie się nad pięcioma emocjami, które najczęściej przeżywa ta postać;

- zapiszcie jedno zdanie, które mogłaby wypowiedzieć ta postać, najbardziej dla niej typowe (zwróćcie uwagę na temat i formę wypowiedzi);

- korzystając z kartek papieru, stwórzcie co najmniej jeden przedmiot lub element garderoby, który wiąże się z tą postacią, jest dla niej charakterystyczny;

- zastanówcie się nad tym, jak mógłby wyglądać ruch tej postaci: jakie są charakterystyczne dla niej pozycje ciała, mimika, jak gestykuluje? w jaki sposób wykonuje swoje codzienne czynności?

- w imieniu postaci udzielcie odpowiedzi (i zapiszcie je) na następujące trzy pytania: 1. jaką wartością kierujesz się w życiu? 2. w jakiej przestrzeni czujesz się najlepiej? z jakiego powodu? 3. jaki utwór muzyczny najlepiej Cię opisuje, dlaczego?

 

4. Tworzenie charakterystyk 20 min.

1. Poproś zespoły, aby wykorzystując zgromadzone we wcześniejszych etapach elementy, przygotowały etiudy, które pozwolą zaprezentować/przybliżyć pozostałym ich postać. Rozlosuj między grupy kartki z konwencjami, w których mają przygotować swoje sceny dotyczące bohaterów (np. teleturniej, talk-show, szkolenie przygotowujące do bycia daną postacią, film przyrodniczy o tej postaci, wystawa poświęcona bohaterowi itp.). Podkreśl, że w scenie powinni uczestniczyć wszyscy członkowie grupy.

Wariant: Kiedy zespoły będą już kończyć pracę nad swoimi etiudami, przekaż im dodatkową instrukcję do pracy nad etiudą (możesz poprosić wszystkie zespoły o to samo lub rozlosować różne wskazówki). Mogą to być na przykład takie hasła:

- zastanówcie się, jakie element sceny jest obecnie najmniej istotny - sprawcie, by stał się najważniejszy w etiudzie;

- zmieńcie początek etiudy;

- zastanówcie się, jaki mógłby byc najbardziej zaskakujący finał Waszej sceny - wykorzystajcie go;

- wprowadźcie do sceny element ruchowy (np. taneczny, gimnastyczny...)

- która ze scenicznych postaci jest najmniej barwna? Sprawcie, by była bardziej wyrazista.

Listę tę można dowolnie uzupełniać - ważne, by znalazły się na niej polecenia, które pozwolą zespołom zwrócić uwagę na relację pomiędzy formą i treścią ich etiudy.

5. Bohater na scenie 30 min.

Zaproś zespoły do prezentacji scen. Po każdej z nich poproś uczniów o komentarze. Za każdym razem zaczynaj od przedstawionego wizerunku postaci i relacji z literackim pierwowzorem. W dalszym kroku przejdź do omowienia scenicznych rozwiązań i teatralnych znaków użytych przez grupę. W ten sposób omówcie wszystkie sceny.

Wariant: Jeśli prowadzisz zajęcia wokół jednego bohatera lektury, zaproś uczniów do porównania zaprezentowanych charakterystyk – jakie elementy są wspólne dla nich, co się pojawiło wielokrotnie? Jakie elementy były niespodziewane? Jaki obraz bohatera wyłania się po obejrzeniu kolażu tych scen.