Punktem wyjścia do rozmowy o mechanizmach konfliktów zachodzących w środowisku szkolnym jest jedna scena z dramatu Mariusa von Mayenburga „Męczennicy”. Uczniowie pracują metodami teatralnymi – przyjmują role, improwizują – po to, aby postawić się na miejscu każdej ze stron sporu. Jednocześnie zajęcia pozwalają na podjęcie tematu wartości oraz zasad, a także tego skąd się bierze bunt. Dopełnieniem lekcji może być wizyta w teatrze na przedstawieniu „Męczennicy” (spektakle grane w TR Warszawa, Teatrze Dramatyczny w Wałbrzychu i Teatrze Współczesnym w Szczecinie).
Sala z krzesłami i pustą przestrzenią umożliwiającą działania w ruchu.
Plakat do przedstawienia „Męczennicy”, tekst sceny pt. „Lekcja pływania”(wydruk dla każdego ucznia), niewielkie karteczki.
Zapowiedz, jakie działania czekają uczniów na lekcji i co jest punktem wyjścia do wspólnej pracy: scena z współczesnego dramatu niemieckiego autora, granego w teatrach w Polsce, tekstu w całości opublikowanego w czasopiśmie „Dialog”. Powiedz uczniom, że celem lekcji jest przyjrzenie się mechanizmowi powstawania i narastania konfliktów (także tych, które dzieją się w środowisku szkolnym).
Poproś uczestników, by stanęli w kole. Rozpocznij rozgrzewkę: niech uczniowie wyciągną ręce przed siebie i poruszają nimi, np. mogą udawać grę na pianinie, a następnie dołożyć dźwięk (śpiew). Zachęć ich do przerysowania, wygłupów. Poproś o przejście do kolejnej pozycji: ręce za siebie, splecione z tyłu. Niech każdy patrzy w podłogę, gwiżdże. Daj hasło do przejścia do trzeciej pozycji: ręce wysoko w górze, jakby łapały piłkę z dźwiękiem „oooo”. Poproś, by na kleśnięcie uczniowie zmieniali płynnie pozycje – wykonajcie kilka powtórzeń.
Wariant: Możesz wprowadzić temat pracy już na etapie rozgrzewki i dodać kolejne ćwiczenie. Poproś uczniów, by każdy z nich wymyślił gest kojarzący mu się z konfliktem i połączył go z dźwiękiem. Niech wszyscy w kole zaprezentują w szybkim tempie swoje gesty i dźwięki. Porozmawiajcie krótko o tym, co się pojawiło w Waszych skojarzeniach. (Możesz też wybrać do rozgrzewki inny temat związany z tym tekstem – np. bunt, rodzina).
Zaproś pięciu uczniów do przeczytania sceny „Lekcja pływania” z dramatu „Męczennicy”. Czworo czyta role, jedno didaskalia. Możesz polecić chętnym uczniom przygotowanie się do czytania na wcześniejszych zajęciach i rozdać im fragmenty tekstu.
Podziel uczniów na czteroosobowe grupy. Każdej przekaż egzemplarze z przeczytaną wcześniej sceną. Niech każda osoba z grupy przyjmie rolę jednej z postaci. Poproś zespoły o ustawienie bohaterów w przestrzeni względem siebie. Jak wyglądają pozycje ich ciał, jak są usytuowanie względem siebie? Po chwili pracy niech każda z grup prezentuje swoją nieruchomą scenę (bez tekstu), a reszta klasy określa – kto kim jest.
Pamiętaj, aby spytać o motywacje dla ich rozpoznań. Co sugerowało wybór określonej postaci. Zapytaj też poszczególne grupy, skąd wynikało wybrane przez nie ustawienie postaci. Na podsumowanie całego etapu zaproponuj nastęujące wątki: pomiędzy jakimi postaciami przebiegają główne konfliktu? Jak ten konflikt został ukazany w poszczególnych scenach? Jak wyglądały interpretacje relacji w poszczególnych grupach? Jeśli jakieś rozwiązania powtarzały się – zwróćcie wspólnie na to uwagę. Jakie znaczenie ma ciało i przestrzeń w trakcie konfliktu – jak działa, na co wpływa, jak reaguje, co możemy z niego odczytać?
Pokaż uczniom plakat do przedstawienia „Męczennicy” granego w Teatrze Współczesnym w Szczecinie autorstwa Mirka Kaczmarka. Zapytaj o ich skojarzenia z tytułem oraz z grafiką przedstawioną na plakacie (mózg w koronie cierniowej narysowany w technice 3D). Po rozmowie na forum poproś, by w swoich zespołach porozmawiali o tekście. Podaj im następujące pytania do pracy:
- Jaki jest o stosunek Benjamina oraz innych uczestników sceny do wartości, takich jak religia, wiara oraz szacunek do innych?
- Skąd może wynikać brak dobrego porozumienia matki z otoczeniem?
- Jakie znaczenie ma język, którego używają bohaterowie dla relacji między nimi?
- Na czym polega bunt Benjamina?
- Jaką rolę pełnią religie w relacjach społecznych? Dlaczego kwestie religijne są powodem sporów?
Rozdaj uczniom małe karteczki. Każdy z uczniów może oddać swój głos na jedną postać z dramatu, która według niego ma najwięcej racji. Jeśli ktoś nie chce głosować na żadną z postaci, poproś, by w dwóch zdaniach uzasadnił dlaczego. Anonimowe głosy zbieraj na biurku i układaj na stosach. Jeśli zbierzesz wszystkie przeczytaj uczniom głośno, kto wygrał lub dlaczego nie chcieli oddać swojego głosu na daną postać. Zaproś ich do wspólnego skomentowania wyników Waszego głosowania.
Spektakl „Męczennicy" w reżyserii Grzegorza Jarzyny, TR Warszawa. 
Marius von Mayenburg, „Męczennicy", przekład: Elżbieta Ogrodowska-Jesionek, „Dialog” 2014, nr 1.
Spektakl „Męczennicy" w reżyserii Anny Augustynowicz, Teatr Współczesny w Szczecinie.
